Goed nieuws voor de Nederlandse Taal
In gesprek met Jacqueline Bel Hoogleraar moderne Nederlandse letterkunde
Het gaat Jacqueline Bel aan het hart dat er zo’n verkeerd beeld bestaat van het vak Nederlands. Daarom is zij ook zo blij met de nieuwe driejarige opleiding Creatief Schrijven Nederlands, die studenten vanaf het komend studiejaar aan de VU kunnen kiezen. “De wereld is voor een belangrijk deel gebouwd op de kracht van verhalen. Kijk naar de politiek, de rechtszaal, de psychologie. Verhalen schrijven en vertellen is overal belangrijk, vooral in de literatuur.”
Populaire minoren
Jacqueline Bel is een enthousiaste verteller die niet uitgesproken raakt over haar liefde voor lezen, verhalen vertellen, de enorme rijkdom van de Nederlandse literatuur en de aanhoudende relevantie ervan. Bel: “Creative Writing is al jaren een begrip in de Angelsaksische wereld, maar het bachelortraject aan de VU is de eerste driejarige opleiding op universitair niveau in Nederland. Een belangrijke aanleiding om hiermee te starten is het enorme succes van de twee minoren De Schrijfacademie en Aan de slag met Literatuur. In deze minoren staat creatief schrijven centraal, maar worden studenten ook verplicht veel literatuur te bestuderen. En tot onze grote vreugde vinden ze dat fantastisch. Een wiskundestudent vertelde dat hij vroeger nooit boeken las en nu wel vijf in een week. Dat is natuurlijk heerlijk, dat enthousiasme en ook het bewustzijn dat je door veel literatuur te lezen niet alleen ziet hoe inspirerend literatuur is, maar dat je ook veel beter gaat schrijven.”
Van scenarioschrijven tot spoken word
Het driejarig bachelortraject is onderdeel van de brede bacheloropleiding Literatuur en Samenleving. Vakken als filosofie, wetenschapsgeschiedenis en academische vaardigheden horen daarom bij het curriculum. Daarnaast krijgen studenten meer literaire vakken als literatuurwetenschap, stilistiek, retorica en uiteraard vakken over de Nederlandse literatuurgeschiedenis. “Onze studenten moeten natuurlijk wel goed op de hoogte zijn van de rijkdom van onze Nederlandse literatuur. Van Carry van Bruggen tot Couperus, van Babs Gons tot Bordewijk.”
"Die gastoptredens en masterclasses zijn zo ongelooflijk inspirerend voor studenten.”
Bij het doceren van de kernvakken van het traject Creatief Schrijven zijn steeds wisselende schrijvers betrokken. Niet alleen de jaarlijkse vrije schrijver – dit studiejaar is dat Nina Polak, daarnaast zijn er masterclasses door dichters, (scenario)schrijvers, podcastmakers, uitgevers, journalisten en spoken word kunstenaars. “Die gastoptredens en masterclasses zijn zo ongelooflijk inspirerend voor studenten, dan gaat het heilige vuur nog sterker branden.”
Mogelijkheden na de studie
Het grote voordeel van deze brede opleiding ligt volgens Jacqueline in de mogelijkheden na de opleiding. “Je kunt er verschillende kanten mee op. Uiteraard kun je schrijver of dichter worden, maar met een aanvullend bijvak kun je de journalistiek in.”
De studie geeft daarnaast toegang tot de master Nederlandse Letterkunde en het literaire veld, waarna een carrière in de uitgeverij mogelijk is. Excellente studenten kunnen een onderzoeksmaster volgen.
"Verhalen schrijven en vertellen is overal belangrijk, vooral in de literatuur.”
Jacqueline Bel heeft hoge verwachtingen van studenten die kiezen voor een educatieve master die opleidt tot het eerstegraads docentschap Nederlands. “Dat zullen heel bijzondere leraren zijn, niet alleen omdat ze zelf veel van literatuur weten, maar omdat ze weten hoe je literatuur aantrekkelijk kunt maken, ook voor jonge lezers. Leraren die dat enthousiasme over kunnen brengen. Die mensen hebben we heel hard nodig.”
Over Jacqueline Bel
Jacqueline Bel is hoogleraar moderne Nederlandse letterkunde aan de VU. Zij bekleedt de Multatuli-leerstoel en is gespecialiseerd in de literatuur van het fin de siècle, de eerste helft van de 20e eeuw, de twee wereldoorlogen en de (post)koloniale literatuur. Verder is zij voorzitter van het J.I. de Haan Genootschap, jurylid van de Henriette Roland Holst Prijs en het Charlotte Köhler Stipendium. Ze schreef onder andere Bloed en rozen, een literaire cultuurgeschiedenis van 1900 tot 1945.
alumnimagazine voor geesteswetenschappers december 2023